ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: 14 ਅਗਸਤ 2024
ਜਦੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ ਤਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵੀ ਵਧ ਗਈਆਂ। ਕਾਰਨ ਹੈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦਰਮਿਆਨ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ। ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ ਲਗਭਗ 130 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਤੋਪਾਂ ਦੀ ਗਰਜ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਹੋਈ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ‘ਚ 3 ਅਫਗਾਨ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਦਰਅਸਲ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਇਸ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਹੈ, ਜੋ 1893 ਵਿੱਚ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਲਗਭਗ 2600 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਸ਼ਤੂਨ ਕਬਾਇਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋ ਕੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਿਵਲ ਸਰਵੈਂਟ ਸਰ ਹੈਨਰੀ ਮੋਰਟਿਮਰ ਡੁਰੰਡ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਾਸਕ ਅਮੀਰ ਅਬਦੁਰ ਰਹਿਮਾਨ ਵਿਚਕਾਰ 12 ਨਵੰਬਰ 1893 ਨੂੰ ਡੂਰੰਡ ਲਾਈਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਇਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਲਾਈਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਜੋਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦ ਦੀ ਨੀਤੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਬਫਰ ਜ਼ੋਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਰੇਖਾ ਖਿੱਚਣ ਸਮੇਂ ਸਥਾਨਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
